W obecnych czasach coraz częściej słyszymy i mówimy o stresie. Wiele osób tłumaczy to m.in. „wyścigiem szczurów” w pracy lub szkole. Stan ten nazywany jest nawet chorobą cywilizacyjną. Jednakże, chociaż tak często o nim słyszymy, właściwie go nie rozumiemy. W dzisiejszym artykule spróbujemy przybliżyć Ci „fenomen” stresu, podważając jego niezłomność. Mamy nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu samodzielnie zauważysz, jak szybko i skutecznie można go przezwyciężyć 😊
Spis treści:
1. Co to jest stres – definicja
3. Czym są czynniki stresogenne i jakie są ich rodzaje?
4. Czy istnieje „dobry” stres?
5. Sposoby radzenia sobie ze stresem
5.1. Zidentyfikuj uwarunkowania
5.2. Wybierz ścieżkę – jak chcesz sobie poradzić ze stresem?
5.3. Poradziłem sobie!
6. Garść wskazówek na dalszą drogę ku lepszej jakości życia
Co to jest stres – definicja
Z czym kojarzy Ci się stres? Zapewne z jego objawami, być może z poczuciem niemocy lub wzrostem adrenaliny. Jednakże, czy stres jest równy stresowi?
Według najogólniejszych definicji, jest to stan przeciążenia organizmu człowieka (zarówno ciała jak i umysłu). Wynika on z relacji człowieka z otoczeniem. Żeby jednak mówić o takim przeciążeniu, należy zauważyć, że jego występowanie jest silnie uzależnione od perspektywy, jaką przyjmujemy. Jedna osoba zdenerwuje się w przed rozmową kwalifikacyjną, podczas gdy inna poczuje się znacznie bardziej dotknięta słysząc nadchodzącą burzę.
Idąc dalej, jest to szczególna reakcja organizmu i wiąże się z występowaniem nacisku. Tłumaczy to pierwotna etymologia słowa „stres” – w fizyce słowo to oznaczało właśnie „nacisk”. Z tym też właśnie najczęściej się nam kojarzy.
Stres a umysł
Krótko wyjaśniliśmy czym jest stres. Zanim jednak przejdziemy do omówienia jego czynników zauważ, że z omawianą w artykule presją ściśle związane są reakcje fizjologiczne organizmu. Stres może działać stymulująco i wprowadzać nas w stan gotowości, ale potrafi również „zamurować” w miejscu. W zależności od ilości, w jakiej go odczuwamy, możemy mówić o:
- niedoborze: przy braku jakichkolwiek emocji odczuwamy nudę, w skrajnych przypadkach dotyka nas depresja
- nadmiarze: może zarówno być motywujący, jak i wywierać presję, a nawet panikę
Czym są czynniki stresogenne i jakie są ich rodzaje?
Są to inaczej przyczyny stresu oraz warunki, w których się pojawia. Są one ściśle uzależnione od naszego indywidualnego podejścia, stanu zdrowia, przygotowania i subiektywnej oceny sytuacji. Na czynniki te możemy mieć wpływ lub też nie. Najpopularniejszymi są: praca, egzaminy i relacje międzyludzkie.
Czy istnieje „dobry” stres?
Można tak powiedzieć. Stres może być pozytywny (eustres) albo negatywny (dystres). Pierwszy z wymienionych jest krótkotrwały, a osoba, która go doświadcza wierzy, że sobie z nim poradzi. Co więcej, pobudza nas do działania. Całkowicie inaczej oddziałuje na nas dystres. Stan ten najczęściej wywołany jest przez czynniki zewnętrze, na które nie mamy wpływu. Utrzymuje się zarówno w krótkim, jak i długim okresie. W przeciwieństwie do eustresu, nie mobilizuje nas, a zamienia w „słup soli” i jest demotywujący.
Jedną z jego odmian jest chroniczny stres. Jak sama nazwa wskazuje, stan ten utrzymuje się niemalże przez cały czas. Odczuwamy go m.in. w sytuacjach wystąpienia katastrofy lub gdy przez dłuższy okres czasu pozostajemy bezrobotni. Zaznaczmy, że tak jak w przypadku dystresu, są to czynniki zewnętrzne, na które być może nie mamy dużego wpływu.
Sposoby radzenia sobie ze stresem
Istnieje wiele sposobów radzenia sobie z presją i naciskiem. Psychoterapeutki Monadi Space zachęcają jednak, żeby działać według 3 częściowego schematu.
Zdefiniuj uwarunkowania
Żebyśmy odczuli stres, w naszym życiu muszą zaistnieć pewne uwarunkowania. Stan ten i towarzyszące mu emocje nie zostały jednak wywołane przez same wydarzenia, a przez sposób, w jaki o nich myślimy! Uświadomienie sobie tego faktu jest niezwykle ważne nie tylko w przypadku zmagania z presją, ale również na terapii. Jest to pierwszy krok w stronę zmiany.
Wybierz ścieżkę – jak chcesz sobie poradzić ze stresem?
Po identyfikacji uwarunkowań i objawów, wybierz sposób, w jaki zamierzasz walczyć ze stresem (jeśli jednak dotyka Cię jego chroniczna odmiana, zalecamy wizytę u psychoterapeuty). Każdy z nas może samodzielnie poradzić sobie z wywołującymi go czynnikami. Oto kilka sposobów radzenia sobie:
- nie unikaj sytuacji, w których odczuwasz presję – zmierz się ze swoim lękiem
- skorzystaj z technik wizualizacji, relaksacji i medytacji
- oddychaj na kwadrat bądź przeponą. Oddychanie przeponą pozwala zwiększyć dopływ tlenu do organizmu, jednocześnie odczujesz powiązanie oddechu z ciałem i umysłem
- pozwól sobie na codzienne, 20 minutowe „nic nie robienie”. Skup się na technikach mindfullness. Zamiast wychodzić myślami do przodu i przyglądać się światu przez czarne okulary, bądź ciekawy i podążaj swoją życiową ścieżką
- na stres wpływają nie tylko jego czynniki, ale również… sen i dieta! Ogranicz sól, kawę i mięso w swojej diecie
Poradziłem sobie!
Ostatnim krokiem procesu radzenia sobie jest zauważenie skutków naszego postępowania. Jednocześnie uświadamiamy sobie, że stres jest ulotny, a jego natężenie zależy od naszych myśli i sposobu, w jaki postrzegamy poszczególne sytuacje. Koniecznie pochwal się za swoje działania i podjęte trudy.
Pamiętaj! Emocje mogą być trudne, jednak nie należy dzielić ich na dobre oraz złe. Żeby w przyszłości stres nie przeszkodził ci w twojej życiowej wędrówce, pielęgnuj przyjemne emocję. Możesz to zrobić chociażby przez odczuwanie wdzięczności i zbieranie sił witalnych.
Garść wskazówek na dalszą drogę ku lepszej jakości życia.
W dzisiejszym artykule staraliśmy się udowodnić, że stres to zjawisko ulotne (chyba że mówimy o jego chronicznej odmianie). Ważne jest, żeby zachować w życiu równowagę i harmonię. Nawet, jeśli nie odczuwamy presji, warto korzystać z technik wizualizacji i stawiać sobie kolejne (osiągalne) cele. Nie martw się tym, na co nie masz wpływu. Stres może być nawet wywołany zmianami pogodowymi lub okazjonalnymi sytuacjami w pracy lub szkole, co nie znaczy, że należy się ich cały czas obawiać i ich unikać. Jak mówi maksyma naszych psychoterapeutek „po burzy zawsze wychodzi słońce”.
Dziękujemy Ci za przeczytanie dzisiejszego artykułu 😊 Jednocześnie zapraszamy do kontaktu (jeśli takowego potrzebujesz) oraz na naszego Facebooka i Instagrama, gdzie informujemy o tym, jak radzić sobie z przeszkodami na drodze ku lepszej jakości życia.